 |
 |
 |
| |
Leżąca na Dolnym Śląsku Szprotawa od początku swojego istnienia znajdowała się w ogniu lokalnych i europejskich konfliktów. Od czasów wojny 30-letniej jest miastem garnizonowym, z krótką przerwą w I poł. XIX w. Od połowy XIX w. władze miejskie zabiegają o utworzenie w mieście stałego garnizonu. W tym celu pod koniec lat 60-tych XIX w. dokonują zakupu terenu pod budowę koszar, którą zakończono w 1871 r. Nowe koszary bardzo szybko znalazły lokatorów, zakwaterowano w nich jednostki artylerii polowej wracające ze zwycięskiej dla Prus wojny z Francją. W 1875 r. ukończono budowę koszarowego lazaretu. Łączny koszt inwestycji wyniósł około 400 tys. marek. Aby sfinansować budowę miast zaciągnęło pożyczkę oraz wydało obligacje miejskie. | |
 |
 |
 |
|
|
|
|
|
| |
Lata 90-te XIX stulecia to początek funkcjonowania w szprotawskich koszarach stałego, związanego z miastem garnizonu. Stanowił go 5 pułk artylerii polowej (1 Dolnośląski) im. Von Podbielskiego, wchodzący w skład 9 Brygady artylerii polowej 9 Dywizji Cesarstwa Niemieckiego ze sztabem w Głogowie. |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
Słów kilka o osobie, której imię nadano 5 pułkowi artylerii. Theophil Eugen Anton von Podbielski pochodził z polskiej szlachty, urodził się w 1814 r. Oficerem został w 1833 r. w wieku 19 lat. W 1863 r. został generałem majorem, w tym samym roku zostaje kwatermistrzem generalnym w armii Friedricha Grafa von Wrangla i pełni te funkcję podczas wojny z Danią. Taką samą funkcję pełni podczas wojen Prus z Austrią w 1866 r. i Francją w latach 1870-71. W 1872 r. zostaje Generalnym Inspektorem Artylerii, rok później zostaje generałem kawalerii i kuratorem Zjednoczonej Szkoły Artylerii i Inżynierii w Berlinie. 18 września 1866 r. odznaczony najwyższym pruskim orderem Pour le Merite. Umiera w 1879 r. W 1889 r. 5 pułk artylerii otrzymuje jego imię.
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
Koszary w Szprotawie funkcjonują i przyczyniają się do rozwoju miasta. Na potrzeby stacjonującej w mieście artylerii utworzono duży poligon (obecne lotnisko), na przedmieściu iławskim wybudowano hutę Wilhelma, wytwarzającą głównie na potrzeby wojska, w tym artylerii.
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
W czasie I wojny światowej oddziały szprotawskiego pułku w ramach V Korpusu Armii Cesarskiej udają się na front zachodni. Biorą udział m.in. w bitwie pod Verdun i II bitwie nad Marną. Po klęsce Niemiec i ich demilitaryzacji zamknięto także szprotawski garnizon. Władze miasta jednak cały czas zabiegają o powrót wojska. Stanie się to jednak dopiero w 1933r.
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
Od 1935 r. szprotawskie koszary zajmują oddziały 76 pułku artylerii, którego sztab mieści się w Żaganiu. Pułk podlega stacjonującej we Wrocławiu 2 Dywizji Kawalerii. W 1939 r. oddziały w Szprotawie są wizytowane przez późniejszych hitlerowskich feldmarszałków Ernsta Buscha i Ericha von Mannsteina.
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
W czasie działań związanych z wkraczaniem do Szprotawy oddziałów Armii Czerwonej, koszary nie odniosły większych szkód. Mimo przekazania władzy w mieście 23 czerwca w ręce polskiego pełnomocnika, Sowieci nadal pozostawali w mieście zajmując m.in. koszary. Do 1946 r. stacjonowały w nich oddziały frontowe, zastąpione następnie nowymi rocznikami. W koszarach stacjonowały oddziały saperów i łączności. Na potrzeby sowieckiego garnizonu w mieście oraz przejętego przez Sowietów lotniska, zajęto kilka kompleksów domów mieszkalnych przy koszarach oraz w mieście. Koszary opuszczać mogli jednak tylko oficerowie i rzadziej podoficerowie. Szeregowi żołnierze przez cały okres pobytu nie opuszczali koszar.
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
We wrześniu 1992 r. Rosjanie ostatecznie opuszczają Szprotawę. Rozpoczyna się "cywilny" okres w dziejach koszar. Na ich terenie ma siedzibę kilka małych firm, część budynków zaadaptowano na mieszkania, jeden z budynków przekazano parafii greko-katolickiej, która otworzyła własną cerkiew pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Jeden z głównych budynków koszar przekazano na siedzibę Zespołu Szkół Zawodowych, dzisiaj noszącego imię Stanisława Staszica, która to szkoła jest największą placówką oświatową w mieście.
|
|
|
| |
|
|
